Przedawnienie długu może mieć miejsce przede wszystkim w obrocie gospodarczym, bo wszelkie inne formy regulacji zobowiązań finansowych nie podlegają ścisłym regulacjom prawnym i zwykle dochodzi się ich na ścieżce postępowania cywilnego. Formalnie i definicyjnie rzecz biorąc, przedawnienie długu to instytucja mająca na celu regulację zobowiązań pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem za sprawą uchylenia zobowiązania, którego – z różnych przyczyn – najczęściej nie dochodzi wierzyciel. Jest to furtka prawna umożliwiająca w Polsce uniknięcie przez dłużników spłaty zobowiązań.

W myśl litery polskiego prawa i definicji zapisanej w art. 117 § 2 Kodeksu Cywilnego: „po przekroczeniu terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia, przy czym zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne”. Jak łatwo zauważyć, po zaistnieniu przedawnienia spłata długu zależy niemalże wyłącznie od dobrej woli dłużnika, a na tę nie warto liczyć.

Odzyskiwanie długów – uwaga na terminy przedawnień

Polskie prawo określa, iż ogólnym terminem przedawnienia długów jest okres 6 lat, liczony od daty mającej nastąpić spłaty długu. W wielu przypadkach jednak odzyskiwanie długów nie będzie możliwe już po 3 latach. Po tym okresie przedawnieniu ulegnie wiele zobowiązań finansowych wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej, takich jak:

  • płatności okresowe,
  • kary umowne,
  • niezapłacona lub niezwrócona kaucja,
  • zaliczka,
  • weksel
  • przedpłata

Jeszcze krótszy termin na odzyskiwanie długów, bo zaledwie do 2 lat, obowiązuje w sytuacji transakcji sprzedaży, a więc niezapłaconej faktury lub odsetek za przekroczenie terminu płatności faktury, a także nieuregulowania płatności z tytułu umowy o dzieło. Odzyskiwanie długów do jednego roku obowiązuje w przypadku roszczeń z tytułu przewozu mienia i osób oraz umów wynajmu. Po tych okresach: roku, dwu, trzech lub sześciu lat, roszczenie wprawdzie istnieje, ale odzyskiwanie długów staje się praktycznie niemożliwe, gdyż formuła tak zwanego „roszczenia niezupełnego”, jakim staje się nieuregulowane roszczenie finansowe jest niezwykle trudna do wyegzekwowania.